Persona Nedir? Etkili Bir Persona Çalışması Nasıl Yapılır?

Dijital pazarlamanın pazarlama içerisindeki rolünün gün geçtikçe daha çok artması ile birlikte persona kavramı da oldukça merak edilen ve üzerinde araştırma yapılan bir konu olmaya başlamıştır. Çünkü dijital pazarlamanın olmazsa olmaz konusu doğru hedef kitleye ulaşarak pazarlama faaliyetini gerçekleştirmektir. Bu da persona nın doğru belirlenmesi ile mümkündür. Peki, persona nedir? Öncelikle bu konuyu netleştirerek yazıma devam etmek istiyorum.

Persona Nedir?

“Karakter” ve “kimlik” gibi  anlamları olan  persona kelimesi dijital pazarlama da müşteri profilinin karakteri ve kimliğini ifade eder.  Bir işletme ya da girişim doğru hedef kitleye ulaşmak için öncelikle müşterilerinin karakterlerini ve kimliklerini doğru bir şekilde belirlemelidir. Kısaca etkili bir kullanıcı analizi yapmalıdır. Birtakım araçlar kullanılarak yapılan analizler sonucu ortaya çıkan persona; bir ürün ya da hizmetin hedef kitlesinin özelliklerini, ihtiyaçlarını, beklentilerini ve davranışlarını temsil eden hayali bir karakterdir diyebiliriz. Persona, hedef kitlenizin yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi, ilgi alanları, hedefleri, gelir düzeyi, istekleri, karşılaştığı zorlukları vb. özelliklerini yansıtır.

Doğru personayı oluşturarak hedef kitlenizin  ihtiyaçlarını, neyi sevdiğini, hangi zorluklarla karşılaştığını daha iyi anlayabilirsiniz. Bunun sonuncunda ise problemlere yönelik  çözümler üretebilirsiniz. Üreteceğiniz  çözümler ise size artan müşteri memnuniyeti ve büyüyen satış rakamları olarak geri dönüş sağlayacaktır. Şimdi isterseniz kısaca persona çalışmasının faydaları nelerdir? Hep beraber bakalım.

Persona Çalışmasının Avantajları Nelerdir?

1. Hedef Kitlenizi Daha İyi Anlarsınız

Bir şirket ve ya yeni bir girişim için persona çalışması hedef kitleyi belirleme açısından son derece önemlidir. Bu nedenle işe girişiminiz için doğru personayı belirleyerek başlamalısınız. Bu şekilde hedef kitlenizi daha yakından tanıyabilir, hedef kitlenizin internet kullanım alışkanlıkları, içerik beklentileri, satın alma şekilleri, motivasyonları, isteksizlikleri ve ilgi alanları konusunda detaylı bilgi toplayabilirsiniz. Bu bilgiler ışığında yapacağınız pazarlama çalışması markanızın çok daha hızlı şekilde başarıya ulaşmasını sağlayacaktır.

2. Pazarlama Stratejilerinizi Doğru Bir şekilde Belirleyebilirsiniz

Persona çalışması sayesinde hedef kitlenizin alışveriş alışkanlıkları, ihtiyaçları ve bütçeleri konusunda bilgi sahibi olursunuz. Ürün veya hizmet satışınızı hedef kitlenizin ihtiyacını ve bütçesini doğru bir şekilde eşleştirmeniz durumunda arttırabilirsiniz. Bu da doğru ürün, hizmet için doğru fiyatlandırma stratejisi oluşturarak olacaktır. Ayrıca yapmış olduğunuz persona çalışması sayesinde dijital pazarlama kanallarını da daha etkin kullanabilirsiniz. Personanız size hangi kanalı kullanmanız gerektiğini ve o kanaldan ne gibi bir mesaj vermeniz gerektiğini söyleyecektir.

Dijital pazarlama ağınızı genişletmek istiyorsanız birden fazla persona yaratmak farklı stratejiler geliştirmek açısından daha faydalı olacaktır. Örneğin, kadın, erkek, evli, bekâr  gibi birkaç karakter yaratmanız, birkaç farklı strateji ile daha fazla müşteri grubuna ulaşmanızı sağlar.

 3. Markanızı Yansıtacak Doğru İçerik Dilini Bulabilirsiniz

Persona oluşturma sürecinde elde edilen bilgiler, şirketlerin veya girişimlerin hedef kitle ile daha etkili ve doğru bir iletişim kurmalarını sağlar. Bu nedenle kullanacağınız içerik diline karar verirken mutlaka persona analizi yapmalısınız. Örneğin,  girişiminiz öğretici bilgiler veren bir siteye sahip ise profesyonel bir içerik dili kullanılmalıdır. Buna karşılık günlük bilgiler veren ve ya gençlere yönelik bir site ise daha samimi bir dil kullanılabilir.

Ayrıca, dijital pazarlama faaliyetlerinize konu olan ürün ya da hizmetleriniz çok kaliteli ya da çok uygun fiyatlı olabilir. Fakat bunu doğru kişilere, doğru bir dille söyleyemezseniz, müşteri kitlenizin söz konusu ürün ve hizmetlerle ilgilenmesini sağlayamazsınız. Örneğin alışveriş tercihini ekonomik seçeneklerden yana kullanan tüketiciler için ürünün ya da hizmetin uygun fiyatlı olduğu vurgulanmalıdır.

İlginizi çekebilir: Yaratıcı Sloganlar Nasıl Bulunur?

4 Adımda Persona Nasıl Oluşturulur?

Persona belirlerken izlemeniz gereken adımlar nelerdir? 4 Adımda etkili bir persona nasıl oluşturulur? Hep beraber bakalım.

1.Veri Toplayın

Persona oluştururken ilk adım, hedeflediğiniz pazarda mevcut olan tüm verileri araştırmaktır. İşe işletmenizin ve ya girişiminizin mevcut olan tüm verilerini toplayarak başlayabilirsiniz.

İşletmenizin daha önce toplamış olduğu verileri gözden geçirdikten sonra web sitenizden ve sosyal medya kanallarınızdan veri toplamaya devam edebilirsiniz.

Web sitesi analizleriniz sayesinde kitlenizin nereden geldiğini ve sitenizde bilgi ararken ne tür etkileşim gösterdikleri hakkında bilgi sahibi olursunuz.  Bunun için Google Analytics‘i kullanabilirsiniz.  Google Analytic ile sitenizi ziyaret eden kişilerin yaşı, cinsiyeti, yaşadığı yer, dili vb. birçok konuda veri elde edebilirsiniz.

Sosyal medya hesaplarınız ise işletmenizi kimin takip ettiği ve ürününüzle kimin ilgilendiği konusunda size yardımcı olacaktır.

İlginizi çekebilir: Seo Analizi Nedir?

2.Veri Analizi Yapın

 Veri analizi ile toplamış olduğunuz tüm verileri gözden geçirmelisiniz. Yaş, konum, ilgi alanı gibi benzer özellikler taşıyan nitelikleri listeleyebilirsiniz. Bu listeleme sonucunda web sitenin içerik planlamasına ve marka diline karar verebilirsiniz. Buna ek olarak markanız için en uygun dijital pazarlama kanallarını seçebilirsiniz. Ayrıca, veri analizi ile hedef kitlenizin şikâyet ve beklentilerini öğrenebilirsiniz. Böylece yol haritanıza buna göre karar verebilirsiniz. Örneğin personanızı alışveriş yapmaya iten motivasyon kaynağı ne? Direk bir ürünü bulmaya mı çalışıyor yoksa indirim ve ya reklamlara tıklayarak mı alacağı ürünler ulaşıyor? Bütün bu bilgiler ışığında personanızın ihtiyaçlarını, isteklerini belirleyebilirsiniz.

3.Demografik Özellikleri Belirleyin

Persona oluşturmaya hedef kitlenizin demografik özelliklerini belirleyerek başlayabilirsiniz. Demografik özellikler aşağıdaki hususları kapsamaktadır.

• Medeni durum
• Yaşadığı şehir
• Coğrafi konum
• Cinsiyet
• Yaş
• Aylık gelir
• Eğitim seviyesi

4.Müşteri Profilini Belirleyin

Hedef kitleniz ile ilgili topladığınız veriler,  bu verilerin analiz sonuçları ve hedef kitlenizin demografik özellikleri ile birlikte bir müşteri profili oluşturabilirsiniz. Müşteri profilleriniz için 3-4 adet kurgusal karakter yaratabilirsiniz. Bu karakterlerin her biri hedef kitlenin farklı segmentlerini temsil edecektir.

Şimdiye kadar öğrendiğimiz bilgiler ışığında hazırladığımız bir tane persona örneği ile yazımıza devam edelim.

Persona Örneği

• Adı Soyadı: Deniz Kaya
• Yaşı: 25
• Medeni Hali: Bekâr
• Aylık hane geliri 35.000 TL
• Ankara’da yaşıyor.
• İstanbul Teknik Üniversitesi, Makine Mühendisliği bölümünden mezun.
• Özel bir şirkette mühendis olarak çalışıyor.
• Tiyatro ile ilgileniyor, asıl hayali oyuncu olmak
• Sinema izlemeyi, arkadaşları ile vakit geçirmeyi çok seviyor.
• Evde akşamları genellikle Netflix seyrediyor.
• Cep telefonu onun için çok önemli, instagramda ve youtube da her gün 2 saat geçiriyor.
• Ailesi onun için çok değerli.
• Amacı, oyunculuk ile ilgili ders almak ve hayallerindeki mesleği yapmak
• Yaşadığı zorluk ise yoğun çalışma temposu nedeni ile oyunculuk dersleri almak için yeterli zamanının olmaması

Sonuç:

Bu yazımda sizler için persona nedir? Neden persona çalışması yapmalıyız? Persona çalışması nasıl yapılır? Konularından bahsettim.

Kısaca yazımdaki bilgileri özetlemek gerekirse etkili bir persona çalışması ile kişilerin yaşı, cinsiyeti medeni hali, eğitim seviyesi gibi özelliklerini analiz ederek, bu kişilerin internet ve teknolojik aletleri kullanım şekli hakkında bilgi edinebilir ve buna göre aksiyon alabilirsiniz. Örneğin sıklıkla mobil cihazlar tarafından ziyaret edilen bir sitenin mobil site haritası olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra kullanıcıların iş deneyimi, ilgi alanları da detaylı bir persona analizinde dikkat edilmesi gereken faktörlerden bazılardır. Belirtilen özellikler ise kullanıcıların internetten beklentileri ve ilgilendikleri içerikler hakkında bilgi verir. Bu da sizin sitenizin içerik planlamasını personanızın beklentisi doğrultusunda hazırlamanızı sağlar. Ayrıca, personanızın ihtiyaç ve beklentilerini bilirseniz, web sitenizin içerik dilini de hedef kitlenizin ihtiyaçları doğrultusunda belirleyebilirsiniz.

Unutmayın ki persona ile ilgili yapacağınız bütün bu çalışmalar sayesinde markanız büyüyecek ve satış hacminizde artacaktır. Bu nedenle işin en başında etkili bir persona çalışması yapmayı ihmal etmeyin.